Foodvalley wil regiodeal met rijk

Een regiodeal met het rijk is niet alleen goed voor kennisinstellingen en grote bedrijven in Regio Foodvalley, maar ook voor 'gewone' boerenbedrijven. Daarvan zijn René Verhulst en Fije Visscher overtuigd. Verhulst is burgemeester van Ede en voorzitter van Regio Foodvalley. Visscher is voorzitter van LTO Noord-afdeling Gelderse Vallei en zit in het bestuur van Regio Foodvalley. Met de deal wil de regio de transitie naar duurzaam en gezond voedsel versnellen.

Boeren krijgen nogal eens een stempel opgedrukt, het is nooit goed genoeg

René Verhulst, burgemeester van Ede en voorzitter van Regio Foodvalley

Er is goede hoop, want veel voorstellen in het plan komen overeen met maatregelen die in het regeerakkoord staan. In het regeerakkoord wordt Foodvalley zelfs al genoemd als regio die het kabinet gaat ondersteunen.

Waarom wil Regio Foodvalley een deal met de rijksoverheid sluiten?

Verhulst: 'Het huidige kabinet zet in op regionale samenwerking. Het vorige kabinet zette nog in op grote gemeenten waarbij de rol van de provincies zou kunnen vervallen. Alleen gemeenten met meer dan 100.000 inwoners zouden kunnen blijven bestaan. Dat idee heeft het huidige kabinet laten vallen. In plaats daarvan wil de huidige regering regionale samenwerking stimuleren en stelt daarvoor budget beschikbaar. Dat sluit goed aan bij wat wij als Regio Foodvalley al doen.'

Regio Foodvalley wil wereldleider zijn op het gebied van agro- en foodkennis. Een nogal grote ambitie.

Verhulst: 'Dat heeft alles te maken met de aanwezigheid van Wageningen University & Research in onze regio. Een belangrijke internationale speler en innovatiekracht. Het past ook bij de rol van de Nederlandse landbouw. Die is erg innovatief.'

Gaat de 'gewone boer' in de Gelderse Vallei daar wat van merken?

Verhulst: 'Daar moet nog wel wat voor gebeuren, maar wat mij opvalt: veel innovaties ontstaan achter in de schuur, op het boerenerf. Daarvan zijn in onze regio veel mooie voorbeelden te noemen. Filters voor fijnstof, apparatuur om de ammoniakgeur te filteren, voederrobots. Ik ben echt onder de indruk wat je allemaal aantreft.'

Het sluit dus aan bij wat nu al gebeurt?

Visscher: 'Dat klopt. We hebben in 2016 het Manifest Gezonde Leefomgeving Veehouderij ondertekend. Daaruit zijn proeven naar haalbare technieken ontstaan om de uitstoot van fijnstof, ammoniak en geur terug te dringen. Als we deze regiodeal sluiten met het rijk, kunnen we deze proeven en maatregelen in het kwadraat uitrollen en meer proeflocaties inrichten. Om nieuwe technieken te ontwikkelen heb je experimenteerruimte nodig.'

Boeren in de Gelderse Vallei worden dus de voorlopers in innovatie?

Visscher: 'Precies, en dat niet door regels en wetgeving, maar door samenwerking met diverse partijen. Dat is de kracht. We steken als sector zelf onze nek uit. Niet afwachten tot de overheid met maatregelen komt, maar de boer aan het roer.'

Zijn die innovaties op kleine bedrijven typerend voor de Gelderse Vallei?

Verhulst: 'Dat vind ik wel. Ik kom zelf uit Zeeland waar enorm veel ruilverkaveling heeft plaatsgevonden. Een bedrijf van 80 hectare is daar nog klein. Dat is hier niet het geval. Er zijn hier van oorsprong veel kleine bedrijven die er, ook noodgedwongen, dingen naast gingen doen. Daaruit zijn allerlei innovatieve technieken ontstaan, bijvoorbeeld voor de inrichting van stallen. Klein maakt vindingrijk.'

Visscher: 'In de Gelderse Vallei zijn ook opvallend veel boeren actief in nichemarkten. Zo zijn er veel biologische pluimveehouders.'

Dat weet lang niet iedereen. Hoe geef je daar meer bekendheid aan?

Visscher: 'In de regiodeal wordt de korte keten genoemd om de positie van de boer te versterken. Dat zorgt ervoor dat mensen weer beter weten waar het voedsel vandaan komt en hoe voedsel wordt geproduceerd. In oktober begint een masterclass daarover voor boeren. In Ede komt het World Food Center. Dat wordt dé etalage waarin mensen kunnen zien hoe voedsel wordt geproduceerd en wie dat doen.'

We zouden daar trotser op mogen zijn?

Verhulst: 'Buitenstaanders leveren veel kritiek op boeren en hoe ons voedsel wordt geproduceerd. Boeren krijgen nogal eens een stempel opgedrukt. Het is nooit goed genoeg. Ik merk dat het boeren raakt, dat mensen vanuit hun steigerhouten stoel zoveel kritiek leveren.
'In deze regio is dat volgens mij wel minder. Inwoners van de Gelderse Vallei hebben toch meer connectie met boerenbedrijven. Ze weten beter hoe het zit.'

Hoe kan de samenwerking in Regio Foodvalley boeren nog meer helpen?

Visscher: 'In Regio Foodvalley werken de drie o's samen: overheid, onderwijs en ondernemingen. We hebben tijdens de fipronilcrisis al kunnen zien wat dat kan betekenen. De lokale overheden hebben in deze regio echt hun nek uitgestoken voor de pluimveehouders die in de problemen kwamen. Er was ondersteuning vanuit de gemeenten. Hetzelfde zag je bij de aanleg van glasvezel in het buitengebied en de menukaart ruimtelijke ordening, de regionale vertaling van het Gelderse Plussenbeleid. Het geeft ruimte voor de boeren om te ondernemen.'