Kersenteler voelt druk van buitenland

Zes kersenrassen teelt de familie Hoekstra. De Burlat en Merchant (2,5 procent van het areaal) komen als eerste in het seizoen, dat van half juni tot half augustus duurt. Meestal zit er steeds een week tussen de andere rassen, maar in deze warme zomer is die periode nog maar vijf dagen: eerst de Burlat (2,5 procent), dan de Merchant (2,5 procent), Vanda (10 procent), Kordia (50 procent), Regina (30 procent) en tot slot Fertard (5 procent).

Dagelijks zijn in het hoogseizoen zo'n 25 plukkers op Fruitbedrijf Hoekstra actief. Vooral scholieren, die als het warm is, 's ochtends om 7 uur beginnen en dan eerder stoppen. Driekwart tot 80 procent van de oogst wordt via veiling The Greenery verkocht. Gemiddeld genomen is de veilingprijs redelijk, zegt Jan Hoekstra. 'Uiteraard heb je uitschieters naar boven en naar beneden. Daar hebben we het dan wel over. Het kan altijd beter.'

Zuid-Europa

De verkoop van Hollandse kersen op de thuismarkt is vooral tijdens de start van het seizoen moeilijk. De oogst in de Zuid-Europese landen is dan al lang en breed aan de gang. In de Nederlandse winkels liggen dan meestal buitenlandse kersen. Vanwege de lage kosten zijn de prijzen, die de Griekse, Italiaanse en Spaanse telers rekenen, ook laag. 'Ze hebben goedkope arbeid, goedkope grond, geen uitval door regen of vogels.'

De grootste producent ter wereld, Turkije, is 'gelukkig weer goede vrienden met de Sovjet-Unie en exporteert voornamelijk naar dat land', vertelt de ondernemer.

Kwaliteit en smaak

'Onze supermarkten moeten de Hollandse kersen ook in hun schappen willen. De kwaliteit en smaak zijn vaak beter dan van de buitenlandse. Als je ziet dat een kilo Griekse kersen hier voor 60 cent aan de handel wordt aangeboden, dan kun je daar niet tegenop. Telers dumpen hun overschotten om er nog maar wat voor te krijgen. Het zijn andere prijzen dan de 12 gulden per kilo die we in 1996 voor de Burlat kregen, een in Nederland geteeld ras dat in de zomer als eerste op de markt komt.'

Hoekstra zegt er een hard hoofd in te hebben dat de groei van de kersenteelt in Nederland doorzet zoals die zich sinds de eeuwwisseling weer heeft ingezet. 'Vanuit het buitenland komen alleen maar meer kersen, terwijl onze afzetperiode korter wordt, maar ik durf niet te zeggen hoe het loopt', stelt hij.

529 hectare

Eind vorige eeuw schommelde dat cijfer rond de 200 hectare. Telers als Hoekstra pakten de teelt weer op en lieten op 529 hectare (volgens het CBS-cijfer in 2013) kersenbomen weer volop groeien. Nederland telde in de jaren zeventig rond de 2.000 hectare.

De malaise in de appels in de jaren negentig was voor de Hoekstra's reden om zich te oriënteren op de kersenteelt. 'Dat waren puur slechte jaren. Als appelteler kon je met de Elstar en Jonagold, die wij ook hadden, geen droog brood verdienen. Als gevolg van Europese overproductie moest je met het moment van verkoop een beetje geluk hebben om nog wat voor je appels te beuren. Tot die tijd hadden we altijd best een redelijke boterham.'

Studiereis

De interesse voor de kersenteelt werd gewekt tijdens een studiereis in 1991 naar de fruitstreek Das Alte Land bij Hamburg. In Noord-Duitsland was toen net het kersenseizoen losgebarsten. 'Het leek wel of heel Hamburg was uitgereden om kersen te kopen, het was een en al file toen wij aankwamen.'

Het Nederlandse gezelschap werd aangesproken door Duitse kersentelers, die qua kennis mijlenver voor op hun Nederlandse collega's lagen. 'Ze teelden al de rassen die wij nu hebben en gebruikten netten over de bomen tegen vogels, terwijl in de Betuwe de heuers vanuit hoge torens nu nog aan touwen met blikken rammelen om de dieren te verjagen.'

Kleine bomen

De overstap op kleine bomen in plaats van hoogstamteelt, zoals in de Betuwe, was toen al ingezet. 'Diezelfde winter zijn we naar een proeftuin daar geweest en hebben we direct een vracht enthout gekocht.'

Intussen zijn de Nederlandse telers hun Duitse collega's alweer mijlenver vooruit. 'We zijn er een paar jaar geleden nog geweest, maar daar is sindsdien maar weinig in de teelt veranderd.'

Hoogwerker

De Hoekstra's zijn altijd bezig met verbeteringen. Jongste aanwinst is een hoogwerker waarmee de kersen veilig uit de top van de 3 meter hoge bomen kunnen worden gehaald. De plukkers gebruiken weliswaar een stevige pluktrap, maar het was niet echt prettig werken 'Voordeel is ook dat nu de plukprestatie omhooggaat. Zo heb je altijd verbeterpunten.'

Behalve de kersen en boerderijwinkel zorgen 0,5 hectare pruimen en 6 hectare appels voor inkomsten. 'Het is de combinatie die het aantrekkelijk maakt. Met de appel heb je een constante opbrengst. De kers is in dat opzicht een juffertje: je weet nooit wat de opbrengsten worden. Dat is elk jaar weer anders.'

Open dag

Fruitbedrijf Hoekstra in Luttelgeest hoopt tijdens de open dag op zaterdag 14 juli op mooi weer en veel bezoekers. Vijf treintjes, die elk uit een trekker met vier karren bestaat, rijden in zo'n twintig minuten door de kersenboomgaard. Sommige bezoekers gaan zelfs twee keer, leert de ervaring.

De eerste open dag twaalf jaar geleden trok driehonderd mensen, het jaar daarop kwamen er al zevenhonderd kijken.